10 typowych błędów występujących przy pracach przygotowujących podkład pod parkiet

1. Masa szpachlowa się piaszczy, jest niestabilna, na powierzchni występuje pył.

Objawy: masa szpachlowa podczas chodzenia pyli się, a podczas szlifowania szybko się przeszlifuje, aż do jastrychu.

Powód:

wylanie masy na silnie higroskopijnym podłożu bez gruntowania,

 i/lub użyto za dużo wody do mieszania masy,

 i/lub masa została nałożona zbyt cienko.

Zapobieganie: zaleca się stosowanie środków gruntujących. Na mocno chłonnych podłożach i przy stosowaniu mas zwykłych, tzw. "obiektowych masz szpachlowych", a do tego bardzo cienko rozprowadzonych, gruntowanie podłoża musi być bezwarunkowo przeprowadzone. W przeciwnym razie warstwa masy szpachlowej zostanie "spalona" i będzie niestabilna. Należy zastosować się do zaleceń producenta i stosować materiały o podwyższonej gwarancji na jakość wykonanej pracy.

2. Masa szpachlowa nie wiąże się ze środkiem gruntującym.

Objawy: masa szpachlowa leży luźno na warstwie środka gruntującego - między obiema warstwami nie ma stałego wiązania.

Powód: w większości przypadków została położona zbyt gruba warstwa środka gruntującego epoksydowego lub poliuretanowego i nie posypana piaskiem kwarcowym. Na tak gładkiej powierzchni masa nie jest w stanie związać się z podłożem.

Zapobieganie: jedno- i dwukomponentowe epoksydowe lub poliuretanowe środki gruntujące tworzą zamkniętą powłokę, która nie pozwala na mocne związanie się masy szpachlowej z jastrychem. Tego typu grunt musi w stanie mokrym zostać zasypany piaskiem, co umożliwi mocne związanie masy z podłożem.

3. Masa szpachlowa wykazuje plamy, drobne wypryski, wybrzuszenia.

Objawy: wyschnięta masa posiada pikle, pęcherzyki powietrza, w niektórych przypadkach również ciemne lub żółte plamy.

Powód: środek gruntujący epoksydowy lub syntetyczny został rozcieńczony i wysychał niedostatecznie długi okres czasu.

Zapobieganie: syntetyczne albo dodatkowo rozcieńczone środki gruntujące, w szczególności PU lub EP, wymagają dłuższego czasu schnięcia. W innym razie wylana masa zablokuje swobodne odparowywanie rozpuszczalników. Rosnące ciśnienie tych oparów spowoduje wybrzuszenie masy. Stare, nie usunięte substancje, znajdujące się na starych jastrychach mogą również być przyczyną tych samych szkód.

4. Masa szpachlowa nie rozlewa się.

Objawy: wyschnięta masa pokazuje ślady rakli, które po wylaniu masy nie rozpływają się.

Powód: najczęstszym powodem jest nierzetelnie wykonane gruntowanie podłoża w powiązaniu z za małą ilością wody użytą do mieszania masy przy mocno higroskopijnym podłożu - lub każde z tych powodów z osobna. Skutek: jeżeli woda z masy szpachlowej zbyt szybko zostanie przyjęta przez jastrych, masa taka nie jest w stanie swobodnie się rozlewać.

Zapobieganie: mocno higroskopijne podłoża należy gruntować środkami wyłącznie do tego przeznaczonymi oraz zgodnie ze wskazówkami producenta. Na takie podłoża masa musi zawierać więcej wody (maksimum wody podaną przez producenta).

5. Masa szpachlowa nie daje się szlifować.

Objawy: powierzchnia masy jest w całości dobrze wylana, jedynie miejscami można znaleźć wybrzuszenia lub ślady rakli, które nie dają się szlifować.

Powód: wysoce uszlachetniona masa została wymieszana ze zbyt małą ilością wody oraz wylana i rozprowadzona bardzo grubą warstwą. Tego typu masy szpachlowe są bardzo twarde i wszelkie nierówności po wyschnięciu nie dają się szlifować lub szlifowanie jest bardzo utrudnione.

Zapobieganie: podczas mieszania wysoce uszlachetnionej masy nie należy oszczędzać wody. Masę rozdrabniamy z maksymalną ilością wody przewidzianą przez producenta. Po całkowitym wyschnięciu wylewkę należy szlifować kamieniem lub papierem drobno-ziarnistym. Wszystkie inne środki szlifujące (poza frezowaniem) będą powierzchnię tylko polerować.

6. Masa szpachlowa ma pęknięcia "łódkuje się", odchodzi od podłoża.

Objawy: wyschnięta masa szpachlowa ma wszędzie rysy (pęknięcia), częściowo nie przylega do podłoża, wykazuje menisk wklęsły, daje się łatwo (ręcznie) miejscami odsunąć.

Powód: masa szpachlowa nie posiada odpowiednio mocnego wiązania z podłożem (adhezja). W większości przypadków jest to wynik braku lub źle dobranego środka gruntującego, braku szlifowania podłoża, przyczyną może być również słabe, zniszczone podłoże. W wyniku występujących dużych naprężeń podczas schnięcia masy, dochodzi natychmiast do uszkodzenia warstwy wierzchniej jastrychu, szczególnie gdy jest on słaby.

Zapobieganie: tylko nośne, stabilne jastrychy, odpowiednio czyste i zagruntowane dadzą trwałe i mocne warstwy szpachlowe. Przed wylaniem masy należy dokonać próby rysikowej lub młotkowej jastrychu. Środki gruntujące muszą być starannie dobrane i stosowane.

7. Miejscowe pęknięcia masy szpachlowej

Objawy: na powierzchni masy pokazują się miejscowe pęknięcia o różnej formie.

Powód: w tym przypadku przyczyn wystąpienia tego typu uszkodzeń powierzchni jest wiele, między innymi: niewłaściwy lub nie wyschnięty środek gruntujący, zabrudzone podłoże, nieodpowiedniej grubości warstwy wyrównawcze, przeciąg lub wysoka temperatura.

Zapobieganie: wszystkie podłoża przed gruntowaniem i szpachlowaniem powinny być starannie oczyszczone - szlifowane. Ponadto masy szpachlowe nie powinny być nakładane w warstwie o grubości nie zalecanej przez producenta. Świeżo wylane masy należy chronić przed przeciągiem, nasłonecznieniem i zbyt wysoką temperaturą. Środek gruntujący powinien być zawsze dobrze wyschnięty.

8. Masa szpachlowa nie wyschła.

Objawy: masa szpachlowa, na którą powinna zostać przyklejona posadzka, jest w dniu klejenia nie wyschnięta, mimo, że producent określa 24 godzinny czas schnięcia i gotowości do wyklejania.

Powód: wielu z układających podłogi uważa, że 24 godziny znaczą to samo, co schnięcie "przez noc" - przy czym faktycznie schnięcie trwa wówczas 8-12 godzin. Należy przy tym również zwrócić uwagę na warunki klimatyczne panujące na budowie. Producent masy zawsze określa czas jej wysychania w optymalnych warunkach klimatycznych.

Zapobieganie: należy dokładnie zapoznać się z danymi producenta, co do czasu schnięcia danej masy i warunków klimatycznych na budowie, które należy spełnić. Przy niewłaściwych warunkach klimatycznych oraz niewystarczającym wietrzeniu czas schnięcia może się znacznie wydłużyć.

9. Masa szpachlowa piaszczy się pod posadzką.

Objawy: w obszarze fotela na kółkach pod okładziną podłogową masa szpachlowa się rozwarstwia i kruszy. Pod spodem leży pył.

Powód: Masa szpachlowa nie nadaje się pod meble na kółkach. Przyczyną mógł być również brak środka gruntującego, zastosowanie niewłaściwej gruntówki, zbyt cienka masa wyrównawcza, rozwodniona i / lub nie odpowiednia masa szpachlowa.

Zapobieganie: w obszarze ruchomych mebli na kółkach, szczególnie foteli, występują duże naciski jednostkowe przełożone na kółka. Jeżeli producent nakazuje stosowanie masy o odpowiedniej minimalnej grubości, to należy się do tego zastosować. Równocześnie masa nie może być rozwodniona (często objawia się to mlecznymi plamami) lub mieszana z dodatkowym piaskiem czy cementem. Dla podłóg na których będą używane fotele na kółkach, należy zawsze przyjąć większą grubość masy szpachlowej.

10. Masa szpachlowa nie trzyma się poprzedniej warstwy.

Objawy: druga warstwa masy odchodzi, podczas gdy spodnia warstwa jest mocno związana z podłożem.

Powód: W takim przypadku można stwierdzić, że pierwsza, wyschnięta warstwa masy szpachlowej, bez odpowiedniego przygotowania, została pokryta następną warstwą masy. Te prace powinny być wykonane systemem "mokre na mokre", w tym jednak przypadku dopuszczono, aby masa szpachlowa całkowicie wyschła. Dodatkowo sucha masa nie została ani przeszlifowana, ani zagruntowana. Tym samym zamknięta, twarda warstwa suchej masy szpachlowej nie była w stanie wchłonąć i związać się z nałożoną na nią płynną warstwą. Masy szpachlowe oferowane na rynku chemii budowlanej, najczęściej są tak uszlachetnione, że już w trakcie przysychania tworzą zamkniętą warstwę wierzchnią, na której nie będzie trzymała się żadna masa szpachlowa bez odpowiedniego przygotowania.

Zapobieganie: ponieważ często trudno jest rozpoznać odpowiedni moment do przeprowadzenia szpachlowania systemem "mokre na mokre", należy odczekać aż pierwsza warstwa w pełni wyschnie, a następnie przeszlifować ją i zagruntować dyspersyjnym środkiem gruntującym. Na tak przygotowane podłoże można wylać wierzchnią warstwę masy. Decydującą dla dobrze wykonanej pracy jest staranne, fachowe i kompletne przygotowanie podkładu, a także trafny dobór środka gruntującego.

Tekst, którego Autorem jest Pan Jarosław Kurnikowski, ukazał się piśmie Profesjonalny Parkiet Nr 5-6/498-499/2009