Szczeliny w podłogach drewnianych

Powstawanie szczelin w podłogach drewnianych mocowanych do podłoża wynika z właściwości higroskopijnych drewna. W zależności od rodzaju szczeliny mogą mieć charakter trwały lub czasowy. Poniżej opiszę główne przyczyny i warunki powstawania szczelin w posadzkach drewnianych. 

Jakość posadzki ma duży wpływ na powstawanie szczelin

Trwałą przyczyną powstawania szczelin w podłogach drewnianych jest nadmierna wilgotność posadzki oraz pomieszczenia podczas układania. Nadmierna wilgoć w podłożu przemieszczając się w kierunku podłogi spowoduje spęcznienie drewna, po ustabilizowaniu się wilgotności obrazem wielkości powyższego spęcznienia będą szczeliny między deskami.  Kolejną przyczyną powstawania szczelin jest niewłaściwe przygotowanie podłoża pod parkiet, wylewki chłonne nawet po kilku latach użytkowania mogą być przyczyną powstawania szczelin. Aby zapobiec temu należy taką wylewkę zagruntować środkiem ograniczającym przyjmowanie wilgoci z czasowo wilgotnego pomieszczenia.

Wilgotność drewna

Dosyć istotnym aspektem przy powstawaniu szczelin jest również nienormatywna wilgotność układanego drewna. Deszczułki o zaniżonej wilgotności po zrównoważeniu z letnim klimatem otoczenia wchodzą w stan naprężeń przekraczających granicę sprężystości, co efekcie doprowadza do plastycznych – trwałych odkształceń drewna lub częściową degradację spoiny klejowej. Montaż wilgotnych deszczułek doprowadza do powstawania szczelin w krótkim okresie do roku od ich ułożenia, wielkość szczelin jest zależna od stopnia zawilgocenia.

Rozmiary zastosowanych desek

Wielkość powstałych szczelin w dużej mierze zależy również od rozmiarów poszczególnych deszczułek z których układana jest podłoga. Szerokie oraz długie deski podłogowe generują dużo szersze szczeliny niż krótkie i wąskie, cienkie deski natomiast szybciej tracą wilgotność, co jest przyczyną szybszego rozszczelniania.

Wpływ na powstawanie szczelin ma również gatunek drewna, gęstość, sposób cięcia

Drewna twarde, a zatem gęstsze, zawierają w swojej strukturze znacznie większy udział higroskopijnej masy drzewnej względem pustych przestrzeni w porównaniu do drewna miękkiego. Ta właściwość wpływa na kurczliwość desek podłogowych, nie jest to jednak reguła, dużo wyjątków występuje w przypadku zastosowania drewna egzotycznego. Do wyjątków tych należy między innymi, twarde drewno Doussie oraz Merbau, gdzie hydrofobowe właściwości włókien pozwalają zachować wyższą stabilność wymiarów przy zmianach wilgotności otoczenia. Drewna miękkie mają duży udział wolnych przestrzeni w swojej masie, dzięki czemu w znacznej części drewno pracuje w swoim wnętrzu, a tym samym z niskim przeniesieniem na zewnętrzne odkształcenia zamocowanego elementu drewnianego. Deszczułki w stycznym układzie cięcia są bardziej podatne na wszelkie zmiany wilgotności.

Gatunki drewna o wysokim współczynniku kurczliwości

Drewna takie jak grab, buk, nie potrafią zachować stabilności wymiarów w typowych warunkach klimatycznych. Po paru latach użytkowania niewielkie, regularnie rozłożone szczeliny są rzeczą normalną.

Sposób mocowania podłogi oraz rodzaj zastosowanego kleju

Mocowanie boczne, jednostronne (gwoździe lub wkręty) nie ogranicza skurczu drewna, klejenie do podłoża ogranicza jego pracę w stopniu zależnym od rodzaju oraz jakości kleju. W aspekcie doboru kleju ważna jest znajomość wzajemnych zależności – jakości podkładu oraz rodzaju podłogi. Niska wytrzymałość wylewki lub kleju spowoduje rozsuwanie się podłogi w kierunku ścian, taka sytuacja ma miejsce podczas pierwszego wilgotnego lata. Nawet po unormowaniu mikroklimatu w pomieszczeniu deski nie powrócą na swoje miejsce, szczeliny będą w takiej podłodze na stałe.

Wpływ na zachowanie drewna w zależności od wykończenia

Zastosowanie grubej warstwy lakieru w znacznym stopniu opóźni pęcznienie i kurczenie drewna. Powłoki olejowe lub woskowe są otwarte dyfuzyjnie, stąd zmiany wilgotności w pomieszczeniu mają bezpośredni wpływ na zachowanie drewna.

Zmiany wilgotności oraz temperatury pomieszczeń

Znaczne zmiany odbiegające od bezpiecznego przedziału 45 – 65% wilgotności oraz temperatury od 18 – 25 ^OC, mają istotny wpływ na powstawanie szczelin w naszej podłodze. Długotrwała nadmierna wilgotność powietrza powoduje nadmierne pęcznienie drewna, po powrocie do normalnej wilgotności powstaną szczeliny, które należy traktować jako trwałe uszkodzenie podłogi. Natomiast niska wilgotność powietrza w pomieszczeniach (zwłaszcza zimą) powoduje zeschnięcie drewna, a w efekcie powstawanie szczelin, po unormowaniu wilgotności w okresie letnim szczeliny powinny się zejść. Przy większych elementach może dojść do degradacji spoiny, oderwanie brzegowe desek należy traktować jako uszkodzenie trwałe i niebezpieczne dla trwałości całej podłogi. Bardzo niska wilgotność powietrza występuje w okresie zimowym ze szczególnymi spadkami w czasie mrozów.

Porady mające wpływ na poprawę mikroklimatu

Aby  zadbać o właściwą wilgotność w naszym mieszkaniu najlepiej jest zakupić elektryczny nawilżacz powietrza, co pozwoli uzupełnić niedomiar wilgoci. Jeżeli nie mamy takiego możemy zainstalować pojemniki z wodą na grzejnikach CO, alternatywnie możemy okryć grzejniki mokrymi tkaninami, ręcznikami czy ścierkami. Zaleca się również częściej podlewać rośliny doniczkowe, im brak wilgoci również dokucza, a są one źródłem emisji otrzymanej wilgoci do otoczenia. W zimie należy również ograniczyć wietrzenie pomieszczeń – napływ mroźnego suchego powietrza z zewnątrz w znacznym stopniu wpływa na spadek wilgotności w pomieszczeniach. W celu zapewnienia optymalnej temperatury oraz wilgotności możemy również zakupić termo higrometr (koszt około 20 zł), dzięki temu urządzeniu będziemy mogli na bieżąco kontrolować temperaturę oraz wilgotność w naszym mieszkaniu. Optymalna temperatura mieści się w przedziale od 20 – 23 ^OC, wilgotność od 45 – 65 %.

Podsumowując wpływ na powstawanie szczelin w naszych podłogach ma wpływ zarówno firma wykonawcza jak i sposób użytkowania.

Autor: Tadeusz Wożniak Parkietkomplex Mława